Mijn moeder’s erwtensoep

Voor mij is dit hoe erwtensoep hoort te smaken. Door de zelfgemaakte bouillon is de smaak heel rijk. Het kost wel wat tijd om te maken en je moet er ook echt bij blijven om regelmatig te roeren. Aan de andere kant, je kan in één keer heel veel maken en het daarna invriezen. Ik geef eerst het recept in het kort, daarna een uitgebreide versie met foto’s.

Ingrediënten

  • Hamschijf 500 gram — door de slager doormidden gehakt zodat het merg eruit kan komen.
  • Water 1.5 L
  • Laurierblaadjes 3x
  • Spliterwten 500 g
  • Prei 500 g
  • Uien 500 g
  • Winterwortel 300 g
  • Selderijknol 1x
  • Selderijblad 1 bosje
  • Rookworst 750 g
  • Peper en zout

Het recept in het kort

  • Maak de bouillon, kook het een paar (3) uur.
  • Zeef de bouillon. Vul aan tot 2 uur liter.
  • Kook de erwten, ca 1 tot 1.5 uur.
  • Voeg de groenten, worst en vleesresten toe en kook het ca 2 uur.
  • Laat het laatste uur de deksel eraf om vocht te laten verdampen en het wat steviger te maken.
  • Pas op voor aanbranden!
Etenstijd!

Uitgebreid

Dit weekend heb ik een dubbele hoeveelheid erwtensoep gemaakt, zoals je op de foto’s ziet. Ik maak de bouillon in één keer en maak daarna twee pannen soep. Ik vries de soep daarna in.

Ingrediënten voor 2 pannen soep.

De hoeveelheden luisteren niet heel nauw. Nadat de groente en worst is toegevoegd is het volume 6 tot 6.5 liter (de pan op de foto’s is 6.8 liter). De hoeveelheid groenten was deze keer aan de kleine kant. Ik gebruik hier 4 rookworsten (1 kg). Dat is vrij riant, maar ik denk dat niemand erover zal klagen :) Uiteindelijk hou je 4.5 tot 5 liter soep over. Reken op 500 tot 750 mL soep per persoon. Iets minder als je er brood met kaas bij serveert.

De tijden in het recept luisteren ook niet heel nauw. Neem liever meer tijd dan minder. Het snijden van de groente kost ongeveer een uur. De bouillon kost 3 tot 4 uur, de soep ook zoiets.

Het enige cruciale in het recept is dat je veel moet roeren. Het grote probleem met erwtensoep is aanbranden, omdat de soep niet circuleert door de pan. Je kan het proberen te voorkomen door een goede pan te gebruiken die gelijkmatig verhit en door een vlamverdeler te gebruiken, op de kleinste pit. Je kan de pan, nadat je de groenten en worst hebt toegevoegd, ook in de oven zetten (ca 180 graden). Dat verhit veel gelijkmatiger. Als je het in de oven zet kan je veel minder roeren. Elk half uur of zo. De soep droogt aan de randen wat op, maar verbrand niet. Mocht er toch wat aangebrand zijn, schraap het dan niet los. Het is niet te vreten.

Het recept

Maak de bouillon. Doe de hamschijf in 1.5 liter water en voeg de laurierblaadjes toe. Laat dit met deksel een paar uur koken. Hoe langer hoe beter, ik kook het meestal drie uur of zo. Nadat aan de kook is geraakt laat ik het meestal twee uur zachtjes sudderen. Daarna trek ik met twee vorken het vlees van het bot en peuter ik een beetje in het bot om het merg los te krijgen. Daarna zet ik het vuur iets harder om wat meer beweging in de pan te krijgen.

In den beginne… een doormidden gehakte hamschijf en laurier in het water.

Zeef de bouillon. Bewaar het vlees/bot voor later. Meet hoeveel bouillon je ongeveer hebt. Het zal iets van 1 liter zijn. Je kan de bouillon en het vlees eventueel in de koelkast doen en de soep de volgende dag maken.

Doe de bouillon in een pan en vul aan met koud water tot ongeveer 2 liter. Was de erwten en doe ze in de bouillon en breng aan de kook. Voeg peper en wat zout toe. Zet het daarna op een klein vuur en laat het een uur zachtjes koken. Roer het regelmatig, elke 15 minuten of zo.

Kokende erwten. Op de achtergrond worden de rookworsten verwarmd.

Sorteer het vlees. Gooi stukjes bot en pezen weg. Snij het vlees klein. Ik gebruik de gelatine-achtige restanten gewoon. Doe dit direct in de pan.

Gesneden groenten voor twee pannen soep. De bakjes met wortels op de groenten zijn voor de tweede pan soep.

Snij de groenten. Ik doe meestal stukjes van 1 cm / 1 cm2 / 1 cm3 of zo, maar het luistert niet heel nauw. Verwarm de rookworsten en snij ze in stukjes.

Soep met groenten…

Na een uur zijn de erwten helemaal uit elkaar gevallen en wordt het meer een brei. Doe nu de groenten en worst in de pan. Het moet nu weer aan de kook komen. Als je het op een groot vuur zet dan moet je continu roeren. Ik laat ’em meestal op het kleinste vuur staan en roer regelmatig. Als alles kookt kan de pan weer op het kleine vuur om zachtjes te sudderen (of in de oven).

…en met worst. In dit geval sneed ik de worst nadat ik de groenten had toegevoegd.

Laat het een uur zachtjes sudderen met deksel en roer het elke 10 minuten (elke 5 minuten is wel vaak, elke 15 minuten is veel te lang). Na een uur haal ik de deksel er vanaf en laat ik het nog een uur of zo zachtjes sudderen. De bedoeling is om wat vocht te verliezen en de soep steviger te maken. De soep is klaar als een vork overeind kan staan in de soep. De blokjes selderie zijn door het roeren en koken ook helemaal uit elkaar gevallen.

Het eindresultaat. Er zijn nog amper hele stukjes selderie over.

Erwtensoep wordt lekkerder als ie even gestaan heeft. Je kan het dus een dag van tevoren maken, of invriezen.